Jak płynął czas w Skałach Adrszpaskich
Piękno skalnego miasta stworzyła woda
Wiek skalnego miasta szacuje się na 89 milionów lat! Kiedyś całe leżało na dnie praoceanu. I to właśnie działaniu wody Skały Adrszpaskie zawdzięczają swój dzisiejszy kształt.
Już w okresie młodszego paleozoiku powstał w tym miejscu wąwóz, do którego morze i rzeki nanosiły kolejne warstwy osadów. W ciągu kolejnych lat morze kilka razy ustępowało, a ziemia pod wpływem ruchów tektonicznych wybrzuszała się. W młodszym mezozoiku morze znów powróciło, a na jego dnie osadzały się piaski i iły wapienne. Pod wpływem ich ciężaru i procesów chemicznych luźne ziarnka piasku łączyły się w skały zwane piaskowcami.
Po jakimś czasie morze ustąpiło, odkrywając skaliste złoża. Wtedy do działania przystąpiły siły natury, takie jak mróz, płynąca woda, wiatr i słońce, które uformowały skały piaskowcowe w kształt, jaki znamy dziś.
Goethe – w poszukiwaniu romantyzmu
Skalne miasto długo było niedostępną ostoją dzikości. Dzięki temu było doskonałą kryjówką dla miejscowej ludności w czasie wojen.
Jednak już na początku XVIII wieku między skały wyruszyli pierwsi turyści. Właśnie w okresie romantyzmu, a dokładnie w 1790 roku, wybrał się tutaj również niemiecki poeta Johann Wolfgang Goethe i zakochał się w tym miejscu. I to pomimo tego, że wtedy był w stanie podziwiać tylko kilka formacji skalnych na skraju skalnego miasta.
Dopiero po ogromnym pożarze, który strawił roślinność między skałami w 1824 roku, Skały Adrszpaskie stały się bardziej dostępne i odkryły całe piękno skalnych bloków z piaskowca.
O Goethem nie zapomniano – na pamiątkę jego wizyty postawiono jego popiersie przy Wielkim wodospadzie.
Złota era za czasów barona Nádhernego
W1828 roku majątek, w granice którego wchodził także obszar skalnego rezerwatu, wraz z pobliskim zamkiem kupił Ludwik Karel Nádherný, który miał największe zasługi w rozwoju Adrszpachu. Baron Nádherný stworzył miejsce, którym fascynowało nawet królów i cesarzy.
Zaczął od zainwestowania sporych sum pieniędzy w budowę dróg, zakładał sady owocowe i szkółki leśne. W okolicach Adrszpachu wspierał uprawy lnu, a także założył szkołę przędzalnictwa. Zasługą barona jest stworzenie sieci do dziś używanych ścieżek turystycznych na obszarze skalnego miasta. Poza samym zwiedzaniem turystom zapewniono tu także dodatkowe atrakcje. Przy Małym wodospadzie mogli zamówić posiłek i posłuchać gry na harfie. U siedmiokrotnego Echa, które odbija się od ściany Wzgórza Krzyżowego, dęto w leśne rogi i strzelano z moździerzy.
Ochrona środowiska na pierwszym miejscu
Nie sposób było się oprzeć magii skalnego miasta. Nie sposób oprzeć się jej i dziś.
Skały Adrszpasko-Teplickie są jednym z najpopularniejszych przyrodniczych celów turystycznych w Republice Czeskiej. Są domem dla wielu rzadkich i zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt i roślin. Ich ochrona jest priorytetem, dlatego w 1991 roku obszar skalnego miasta został włączony do Obszaru Chronionego Krajobrazu CHKO Broumovsko. Na terenie skalnego miasto obowiązują najsurowsze przepisy w zakresie ochrony środowiska, które należy w trakcie jego zwiedzania przestrzegać, aby lokalna przyroda pozostała nienaruszona i nadal była tak urzekająca.
Legenda o klątwie
Nauka mówi o tym, że skalne miasto powstało w wyniku działania wody. Legenda twierdzi z kolei, że jest dziełem rozgniewanych bogów, którzy ukarali mieszkańców starożytnych miast za to, że do bogatych czeskich miast wpuścili łupieżców. Bogowie rzucili klątwę na miasta, a ich mieszkańców zmienili w skały. Skalne miasta – takie jak Adrszpach – mają przypominać o zdradzie, której bogowie nie mogli wybaczyć.
